MIASTA PRZYJAZNE DLA SPRAWIEDLIWEGO HANDLU

Kampania Społeczności Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu, wpierana w Polsce przez Fundację Fairtrade Polska, Fundację Kupuj Odpowiedzialnie oraz Polskie Stowarzyszenie Sprawiedliwego Handlu, jest częścią międzynarodowego ruchu Fair Trade Towns, którego celem jest mobilizacja obywateli do działań na rzecz promowania Sprawiedliwego Handlu i kształtowania odpowiedzialnych zachowań konsumenckich wspierających Cele Zrównoważonego Rozwoju. Jednym z jej obszarów jest kampania Miasta Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu, umożliwiająca uzyskanie stosownego tytułu i dyplomu poszczególnym jednostkom terytorialnym (np. miastom, gminom, wsiom). Udział w kampanii jest bezpłatny.

KORZYŚCI Z UDZIAŁU W KAMPANII

• mieszkańcy dowiadują się, czym jest Sprawiedliwy Handel oraz działają na rzecz realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju, takich jak sprawiedliwość społeczna, walka z ubóstwem, godność i prawa człowieka;
• lokalna społeczność zyskuje możliwość integracji dzięki współpracy mieszkańców, lokalnych władz, szkół, przedsiębiorstw, organizacji pozarządowych i mediów;
• włączenie się w kampanię i wypełnienie kryteriów uprawnia do otrzymania tytułu Miasto Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu;
• tytuł Miasto Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu daje pierwszeństwo w spotkaniach z ciekawymi gośćmi (np. z producentami kawy ze Sprawiedliwego Handlu) zaproszonymi przez organizatorów kampanii;
• miejscowość i jej mieszkańcy mogą liczyć na wsparcie merytoryczne ze strony organizatorów kampanii.

DEFINICJA

Miasto Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu jest aktywnie zaangażowane w promowanie idei Sprawiedliwego Handlu poprzez realizację kryteriów ustanowionych przez organizatorów kampanii. Oznacza to:

• prowadzenie na terenie miejscowości działań informacyjnych na temat Sprawiedliwego Handlu, Celów Zrównoważonego Rozwoju i odpowiedzialnej konsumpcji, w tym na temat przyczyn ubóstwa w krajach globalnego Południa, związanych m.in. z globalnym systemem handlu i jego wpływem na społeczności tych krajów;
• podejmowanie działań promujących ideę Sprawiedliwego Handlu jako narzędzia walki z ubóstwem i poprawy warunków życia drobnych wytwórców w krajach globalnego Południa;
• dążenie do zapewnienia dostępności produktów Sprawiedliwego Handlu na terenie miejscowości oraz podczas organizowanych wydarzeń;
• korzystanie z produktów Sprawiedliwego Handlu przez mieszkańców, firmy (zwłaszcza zajmujące się handlem i gastronomią), organizacje oraz instytucje zlokalizowane na terenie miasta, co przyczynia się do polepszania sytuacji drobnych producentów, rolników i pracowników w krajach globalnego Południa.

JAK SIĘ WŁĄCZYĆ?

• Na początek warto zapoznać się z kryteriami, jakie jednostka terytorialna musi spełnić, by uzyskać tytuł Miasto Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu.
• Rozpoczęcie kampanii warto zgłosić za pomocą formularza on-line (zobacz podgląd). Dzięki temu będziemy mogli zaoferować wsparcie w jej realizacji.
• Rozpoczynając kampanię warto zapoznać się z formularzem raportu on-line z realizacji kryteriów (zobacz podgląd). Zapoznanie się z nim na początkowym etapie realizacji ułatwi odpowiednie prowadzenie i dokumentowanie kampanii w trakcie jej trwania.
• Raport on-line najlepiej uzupełniać na bieżąco w trakcie trwania kampanii, jednak można w nim wykazać działania zrealizowane przed zgłoszeniem kampanii.
• Na koniec należy przesłać gotowy formularz raportu on-line (zobacz podgląd) wraz z wnioskiem o nadanie/przedłużenie tytułu.
• Wnioski o nadanie tytułu należy przesłać wraz z raportem z działań prowadzonych przez co najmniej rok. Wnioski o przedłużenie tytułu muszą być przesłane z raportem z dwóch lat kontynuowania lokalnej kampanii.
• Należy mieć na uwadze, że czas potrzebny na rozpatrzenie raportu wraz z wnioskiem o nadanie/przedłużenie tytułu wynosi do 1 miesiąca.

MIASTA PRZYJAZNE DLA SPRAWIEDLIWEGO HANDLU

O tytuł Miasto Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu może się starać dowolna jednostka terytorialna (np. miasto, wieś, gmina). Tytuł jest przyznawany po wypełnieniu niżej wymienionych kryteriów i zachowuje ważność przez dwa lata z możliwością odnawiania na kolejne dwuletnie okresy.

KRYTERIUM I

Na obszarze jednostki terytorialnej funkcjonuje grupa koordynująca działania, której celem jest promocja idei Sprawiedliwego Handlu i prowadzenie lokalnej kampanii Miasto Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu.

W skład grupy koordynującej powinna wejść możliwie szeroka reprezentacja społeczności lokalnej składająca się np. z przedstawicieli władz lokalnych, organizacji pozarządowych, sektora edukacji, organizacji religijnych, mediów, biznesu oraz wolontariuszy i aktywistów. Koordynatorzy kampanii tworzą plan działania, inspirują i monitorują wypełnianie kryteriów kampanii Miasta Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu na swoim obszarze.

Co jest wymagane?

• Funkcjonowanie grupy koordynującej.
• Wskazanie przez lokalne władze osoby (np. pracownika urzędu, radnego) do kontaktów z organizatorami ogólnopolskiej kampanii Społeczności Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu. Osoba ta musi być członkiem/członkinią grupy koordynującej.
• Przyjęcie planu działań służącego realizacji poszczególnych kryteriów.

Co jeszcze można zrobić?

• Regularnie oceniać stopień wypełnienia niniejszych kryteriów, realizacji zamierzeń i planować kolejne kroki.
• Organizować wydarzenia promujące Sprawiedliwy Handel w wymiarze lokalnym, np. z okazji Światowego Dnia Sprawiedliwego Handlu, World Fairtrade Challenge (maj) i/lub Tygodnia Edukacji Globalnej (listopad).
• Nawiązać współpracę z miastem partnerskim w kraju i za granicą w celu wymiany doświadczeń i możliwości współpracy przy prowadzeniu kampanii.

KRYTERIUM II

Władze jednostki terytorialnej przyjmują deklarację o zaangażowaniu we wspieranie idei Sprawiedliwego Handlu.

Deklarację w formie uchwały podpisują uprawomocnieni przedstawiciele lokalnych władz (np. Rada Miasta). Wzór deklaracji znajdziesz tutaj.

Co jest wymagane?

• Przyjęcie i podpisanie deklaracji poparcia dla idei Sprawiedliwego Handlu.
• Upublicznienie logo kampanii w widocznym miejscu w urzędach jednostki terytorialnej, na jej stronie internetowej lub/i w mediach społecznościowych.

Co jeszcze można zrobić?

• Upublicznić deklarację w widocznym miejscu w urzędach jednostki terytorialnej, na jej stronie internetowej oraz w mediach społecznościowych.
• Wprowadzić tematykę Sprawiedliwego Handlu i Celów Zrównoważonego Rozwoju do oficjalnych dokumentów tworzonych przez władze jednostki terytorialnej (strategii rozwoju, planu ochrony środowiska, polityki zamówień publicznych itp.).
• Stosować zasady Zrównoważanych Zamówień Publicznych, Zielonego Biura oraz zasady Zielonych (Zrównoważonych) Wydarzeń, tj. ograniczanie zużycia energii, wody, papieru, ograniczanie emisji CO2 i produkcji odpadów, używanie certyfikowanych produktów ekologicznych itd.
• Udostępniać przestrzeń dla promocji Sprawiedliwego Handlu w publikacjach (w Internecie, intranecie, biuletynach itp.) i innych materiałach promocyjnych.
• Przesłać informację o zaangażowaniu w promowanie idei Sprawiedliwego Handlu do miast partnerskich w kraju i/lub za granicą.

KRYTERIUM III

Udokumentowanie dostępności co najmniej dwóch różnych rodzajów produktów Sprawiedliwego Handlu w lokalnych punktach handlowych oraz co najmniej jednego rodzaju w punktach gastronomicznych.

Przez dwa różne rodzaje produktów należy rozumieć np. kawę i herbatę nie zaś np. kawę mieloną i kawę instant.

Minimalna liczba punktów handlowych i gastronomicznych oferujących produkty Sprawiedliwego Handlu wyznaczana jest na podstawie liczby mieszkańców danej miejscowości. Poszczególnych punktów nie można liczyć podwójnie (raz jako punktu handlowego, a raz jako gastronomicznego).

Liczba mieszkańców	Liczba punktów handlowych	Liczba punktów gastronomicznych
poniżej 5000	2	1
5001 – 10 000	3	1
10 001 – 20 000	4	2
20 001 – 30 000	6	3
30 001 – 40 000	8	4
40 001 – 50 000	10	5
50 001 – 60 000	12	6
60 001 – 70 000	14	7
70 001 – 80 000	16	8
80 001 – 90 000	18	9
90 001 – 100 000	20	10

Dla większych miejscowości należy zwiększać liczbę punktów handlowych o 2 na każde 20 000 mieszkańców. Liczba punktów gastronomicznych jest zawsze o połowę niższa od liczby punktów handlowych.

Przykład: W miejscowości liczącej 200 000 mieszkańców musi znaleźć się przynajmniej 30 punktów handlowych oraz 15 punktów gastronomicznych oferujących produkty Sprawiedliwego Handlu.

W ciągu pierwszego roku trwania lokalnej kampanii możliwe jest obniżenie wymaganej liczby punktów handlowych i gastronomicznych o 25% po spełnieniu kryterium VI.

Co jest wymagane?

• Sporządzenie listy punktów handlowych i gastronomicznych oferujących produkty Sprawiedliwego Handlu (jeden punkt może być liczony tylko raz, albo jako gastronomiczny albo jako handlowy, nawet jeśli np. jest to kawiarnia, w której można zarówno napić się kawy, jak i kupić paczkę kawy na wynos).
• Upublicznienie powyższej listy np. na stronie internetowej, w mediach społecznościowych itd.
• Eksponowanie materiałów informacyjnych (np. ulotek, plakatów) na temat Sprawiedliwego Handlu w punktach handlowych i gastronomicznych.
• Oznaczenie, np. za pomocą naklejek, punktów prowadzących sprzedaż produktów Sprawiedliwego Handlu.

Co jeszcze można zrobić?

• Zachęcać właścicieli punktów handlowych i gastronomicznych do wprowadzania produktów Sprawiedliwego Handlu do sprzedaży.
• W sposób ciągły monitorować dostępność produktów Sprawiedliwego Handlu na obszarze, na którym prowadzona jest kampania.

KRYTERIUM IV

Produkty Sprawiedliwego Handlu są regularnie używane podczas wydarzeń organizowanych przez władze lokalne oraz w lokalnych przedsiębiorstwach i instytucjach.

Co jest wymagane?

• Korzystanie z produktów Sprawiedliwego Handlu (np. herbaty, kawy, cukru, owoców itp.) podczas wydarzeń organizowanych przez władze lokalne.
• Udokumentowanie używania co najmniej dwóch różnych rodzajów produktów Sprawiedliwego Handlu do konsumpcji wewnętrznej przez instytucje (organizacje pozarządowe, szkoły, uczelnie, wspólnoty wyznaniowe itd.) oraz przedsiębiorstwa mające swoje siedziby na obszarze danej jednostki terytorialnej. W każdym przypadku potrzebna jest dokumentacja fotograficzna obrazująca praktykę danej instytucji i/lub firmy.

Liczba mieszkańców	Liczba instytucji i/lub przedsiębiorstw
poniżej 100 000	1
100 001 – 200 000	2
200 001 – 300 000	3
300 001 – 400 000	4
400 001 – 500 000	5
500 001 – 600 000	6
600 001 – 700 000	7
700 001 – 800 000	8
800 001 – 900 000	9
900 001 – 1 000 000	10

W ciągu pierwszego roku trwania lokalnej kampanii możliwe jest obniżenie wymaganej liczby przedsiębiorstw i instytucji o 25% po spełnieniu kryterium VI.

Co jeszcze można zrobić?

• Zapraszać do udziału w kampanii największych pracodawców na danym obszarze.
• Umieszczać w widocznym miejscu w danej instytucji plakaty, nalepki oraz napisy informujące o używaniu produktów Sprawiedliwego Handlu.

KRYTERIUM V

Pozyskanie poparcia mediów dla kampanii Miasto Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu.

Media (prasa, radio, TV, portale internetowe i grupy społecznościowe) powinny być na bieżąco informowane o postępach kampanii, realizacji kryteriów, sukcesach itd. To również umożliwi lokalnym organizacjom i firmom czerpanie korzyści ze swego zaangażowania.

Co jest wymagane?

• Podjęcie współpracy z lokalnymi mediami w celu włączenia ich do kampanii, np. poprzez regularne dostarczanie informacji.
• Monitorowanie i dokumentowanie informacji na temat Sprawiedliwego Handlu pojawiających się w mediach lokalnych.

Co jeszcze można zrobić?

• Przygotować bazę mediów lokalnych i zaprosić dziennikarzy do współpracy.
• Uzyskać patronat medialny dla kampanii i towarzyszących jej wydarzeń.
• Organizować konferencje prasowe przy okazji ciekawych wydarzeń w ramach kampanii.
• Włączyć do kampanii biuro prasowe magistratu i biuro promocji miejscowości.
• Wykorzystywać media społecznościowe do rozpowszechniania informacji na temat kampanii.
• Wykorzystywać media i publikacje wewnętrzne instytucji lokalnych do promowania kampanii.

KRYTERIUM VI (DODATKOWE)

Na obszarze jednostki terytorialnej występuje co najmniej jedna szkoła lub uczelnia, przedszkole, wspólnota wyznaniowa, miejsce pracy, jednostka harcerska, podsiadające tytuł w ramach kampanii Społeczności Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu i nieuwzględnione w kryterium IV.

FORMULARZ ZGŁOSZENIA KAMPANII

Aby zgłosić kampanię musisz być zalogowany

Raport z wypełniania kryteriów kampanii Miasta Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu

Aby wysłać raport musisz być zalogowany