Kampania Społeczności Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu w Polsce

Kampania Społeczności Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu – jest odpowiednikiem kampanii Fair Trade Towns funkcjonującej w 34 krajach na świecie na 6 kontynentach. Celem działań jest mobilizacja obywateli do działań na rzecz promowania Sprawiedliwego Handlu i kształtowania odpowiedzialnych zachowań konsumenckich wspierających Cele Zrównoważonego Rozwoju. Obejmuje swoim zasięgiem oddolne inicjatywy na rzecz promocji idei Sprawiedliwego Handlu podejmowane w miastach, szkołach, uczelniach, przedszkolach, wspólnotach religijnych, miejscach pracy, jednostkach harcerskich. Zwieńczeniem jest wypełnienie kryteriów uzyskania tytułu np. Miasto Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu.

W 2009 roku z inicjatywy Polskiego Stowarzyszenia Sprawiedliwego Handlu (PSSH) w nowych krajach członkowskich UE rozpoczęła się debata na temat kampanii Fair Trade Towns. Rok później Koalicja Sprawiedliwego Handlu wspólnie z PSSH wypracowała pierwsze kryteria przyznawania tytułu.

Cele kampanii w Polsce

  1. Promocja w Polsce idei Sprawiedliwego Handlu i zrównoważonego rozwoju w kontekście globalnym.
  2. Mobilizacja społeczności lokalnych do przyczyniania się do realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju poprzez wspieranie ruchu Sprawiedliwego Handlu.
  3. Budowa wrażliwości poszczególnych grup społecznych na zależności pomiędzy wyborami konsumenckimi,  a warunkami życia ludzi wytwarzającymi produkty z krajów Południa.

Pojęcia podstawowe i ramy kampanii

  1. Na użytek niniejszej kampanii dokumentem określającym znaczenie podstawowych terminów, takich jak: Fair Trade, Fairtrade, produkt Sprawiedliwego Handlu, organizacja Fair Trade jest Międzynarodowa Karta Sprawiedliwego Handlu (ang.: A charter of Fair Trade Principles) podpisana przez Fairtrade International (FI) i World Fair Trade Organization (WFTO) oraz Słownik terminów Sprawiedliwego Handlu opracowany przez PSSH.
  2. Kampania Społeczności Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu jest organizowana w Polsce według wskazań zawartych w International Fair Trade Towns Steering Committee Guidelines for Fair Trade Towns – 2015. Wersja polska dokumentu dostępna jest tutaj.
  3. Sygnatariusze kampanii uznają, że systemy certyfikacji Sprawiedliwego Handlu wymienione w Rozdziale 2 International Guide to Fair Trade Labels są wystarczającą gwarancją uznania, że produkt został wytworzony na zasadach Sprawiedliwego Handlu.

Kalendarium kampanii

  1. W 2007 roku Polskie Stowarzyszenie Sprawiedliwego Handlu (PSSH) zapoczątkowało promocję kampanii Fair Trade Towns w Gdańsku, w trakcie wizyty fińskiego żaglowca Estelle.
  2. W 2009 roku PSSH na konferencji w Gdańsku (Fair Trade Towns in Central-East Europe) zainicjowało debatę na temat kampanii Fair Trade Towns w Polsce i innych krajach Europy środkowo-wschodniej.
  3. W 2009 roku przedstawiciel PSSH, Tadeusz Makulski, został zaproszony do międzynarodowego grona koordynatorów Kampanii FTT i od tego czasu pełni funkcję krajowego koordynatora kampanii, a działanie to jest wspierane ze środków PSSH.
  4. Koordynator kampanii bierze udział w dorocznych międzynarodowych konferencjach Fair Trade Towns (2010 – Bonn, 2011 – Malmo, 2012 – Poznań, 2013 – Oslo, 2014 – Kumamoto (Japonia), 2015 – Bristol, 2016 – Baskinta (Liban), 2017 – Saarbrucken, 2018 – Madryt).
  5. W 2010 roku PSSH wraz z Koalicją Sprawiedliwego Handlu (KSH – obecnie Fundacja Fairtrade Polska) przyjęły kryteria, które winna wypełnić lokalna społeczność, aby uzyskać status Miasto Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu.
  6. 22 grudnia 2011 w wyniku działań PSSH i współpracujących organizacji Rada Miasta Gdańska jako pierwsza w kraju przyjęła uchwałę popierającą SH.
  7. W 2011 roku PSSH, we współpracy z Miastem Poznań (w ramach projektu Aware&Fair), rozpoczęło kampanię w Poznaniu, w wyniku której zostały wypełnione kryteria i Poznań jako pierwsze miasto w kraju uzyskał tytuł Miasto Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu w dniu 10.11.2012.
  8. W listopadzie 2012, PSSH we współpracy z miastem Poznań, zorganizowało VI Międzynarodową Konferencję Fair Trade Towns.
  9. W roku 2012, PSSH wraz z Koalicją Sprawiedliwego Handlu, wypracowały i przyjęły logo kampanii w Polsce.
  10. W 2012 roku PSSH, wraz z KSH, wspólnie wypracowały wzór raportu końcowego kampanii Miasto Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu.
  11. W 20112 roku KSH udostępniła adresy internetowe oraz miejsce na serwerze na potrzeby kampanii.
  12. W lutym 2013 roku koordynator polskiej kampanii zostaje członkiem International Fair Trade Towns Steering Committee.
  13. W 2013 roku podpisano Porozumienie pomiędzy PSSH i KSH dotyczące prowadzenia kampanii Społeczności Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu w Polsce. W myśl porozumienia koordynatorem kampanii został Tadeusz Makulski.
  14. W 2013 rozpoczęto kampanię Miasto Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu w Jeleniej Górze.
  15. W 2014 PSSH, we współpracy z KSH, stworzyło stronę internetową spolecznosci.fairtrade.org.pl.
  16. 2014-2016 – cztery projekty Sprawiedliwi Aktywni, Świadomi realizowane przez KSH obejmują działania inicjujące kampanię w ok 40 szkołach.
  17. Maj 2014 – Piątkowska Szkoła Społeczna im. dr Wandy Błeńskiej w Poznaniu jako pierwsza szkoła uzyskuje tytuł Szkoła Przyjazna dla Sprawiedliwego Handlu (SPdSH).
  18. Listopad 2014 – II Liceum Ogólnokształcące w Poznaniu jako pierwsza szkoła ponadpodstawowa uzyskuje tytuł Szkoła Przyjazna dla Sprawiedliwego Handlu.
  19. Styczeń 2015 – złożenie kolejnego raportu z wypełnienia kryteriów i odnowienie tytułu Miasto Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu przez miasto Poznań.
  20. Rok 2015 – 3 szkoły uzyskują tytuł Szkoła Przyjazna dla Sprawiedliwego Handlu.
  21. Rok 2016 – 3 kolejne szkoły uzyskują tytuł Szkoła Przyjazna dla Sprawiedliwego Handlu.
  22. Październik 2016 – złożenie raportu z wypełnienia kryteriów i odnowienie tytułu Szkoła Przyjazna dla Sprawiedliwego Handlu przez II LO w Poznaniu.
  23. Rok 2017 – na wniosek KSH zostaje dokonana rewizja kryteriów przyznawania tytułów, opracowanie nowych kryteriów dla sub kampanii, koncepcja nowego logo, wzory dyplomów.
  24. Grudzień 2017 – złożenie raportu z wypełnienia kryteriów i odnowienie tytułu Miasto Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu przez miasto Poznań;
  25. Rok 2018 – rozpoczęcie projektu Trade Fair, Live Fair, w ramach którego KSH wspierała kampanię Społeczności Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu. Przy udziale PSSH powstaje nowa strona internetowa spolecznosci.fairtrade.org.pl oraz profil facebook.com/SpolecznosciDlaSprawiedliwegoHandlu.
  26. Sierpień 2018 – podpisanie trójporozumienia pomiędzy KSH, Fundacją Kupuj Odpowiedzialnie i PSSH dotyczącego prowadzenia kampanii Społeczności Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu w Polsce.
  27. 1 września 2018 – Jelenia Góra uzyskuje tytuł Miasto Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu.

Opracował:
Tadeusz Makulski